Programma 3 - Mooi en gastvrij Texel / Texel werkt!

Toerisme en recreatie zijn een belangrijke sector voor Texel. Om een evenwichtige balans te behouden tussen toerisme en leefbaarheid op het eiland is in september 2021 het Toeristisch Toekomstplan Texel (TTP) vastgesteld. Niet alles wat in dit plan wordt genoemd, kan in één keer worden uitgevoerd. 

We willen De Bolder verder ontwikkelen en behouden binnen de organisatie van de gemeente Texel. 

Wat hebben we gedaan in 2024? 
Samenwerking 
In 2024 hebben we intensief samengewerkt met de samenwerkingsverbanden Samen op Kop (Kop van Noord-Holland) en Waddeneilanden op de volgende thema’s:  

• Samen op Kop: thema’s ‘Arbeidsmarktprojecten’, ‘Recreatie en toerisme’ en ‘Werken’.  
• Regio Deal Waddeneilanden: programmalijn 2 ‘Toekomstbestendig Ondernemen en Ontwikkelen’ en 5 ‘Circulaire Economie’. 

Toeristisch Toekomstplan Texel (TTP)
Na prioritering zijn we gestart met een uitvoeringsagenda 2022-2024. We hebben, in samenwerking met de klankbordgroep van Toeristisch Toekomstplan Texel, een evaluatie gemaakt van deze uitvoeringsagenda en in februari 2024 aan de raad aangeboden.  

Bereikte punten uit de eerste uitvoeringsagenda 2022-2024 zijn het aanpassen van regelgeving, het actualiseren en verder inzichtelijk maken van de planologische slaapplaatsenregistratie, het opstellen van nieuw beleid logies met ontbijt, het tegengaan van verstening, het behoud van schapenboeten en inzetten op spreiding van bezoekers. De evaluatie maakte duidelijk wat tijd nodig heeft, waar we van kunnen leren en/of wat er nog toegevoegd kan worden. In oktober 2024 hebben we daarom een tweede uitvoeringsagenda 2025-2027 TTP vastgesteld met aandacht voor bewonersprofijt, bestemmingsmanagement en balansindicatoren. 

Daarnaast zijn er twee onderzoeken gestart: het ‘Inwonersonderzoek recreatie en toerisme’ en het rapport ‘Waardevol toerisme, analyse van lusten en lasten’.  

Paraplubestemmingsplan en Omgevingsvisie 
De discussie over de balans, met name die tussen toerisme en leefbaarheid (is het té druk door toerisme op Texel), speelt volop. Het paraplubestemmingplan en de Omgevingsvisie 2040 zijn belangrijke instrumenten die zullen bijdragen aan die balans. Met deze instrumenten geeft de raad kaders aan. Op de valreep van 2024 is, na verwerking van onder meer 115 zienswijzen en 7 moties, in december het Paraplubestemmingsplan verblijfsrecreatie vastgesteld. Het startschot hiervoor werd gegeven met de vaststelling van het TTP in 2021 en de oproep tot heldere regelgeving. Het Parapluplan wijzigt de geldende bestemmingsplannen (die sinds 1 januari 2024 het (tijdelijk) omgevingsplan vormen). 

Circulaire economie 
Het Recycleplan is vastgesteld en bevat maatregelen om de hoeveelheid restafval sterk te verminderen en afval beter te scheiden voor meer hergebruik. We zetten daarmee stappen richting een circulaire samenleving. 

In 2030 moet de helft van onze grondstoffen uit hergebruikte grondstoffen bestaan. In 2050 moeten alle grondstoffen uit hergebruik komen. (Nationaal Grondstoffenakkoord 2017). 

Haven Oudeschild
Voor de haven van Oudeschild zijn stappen gezet om te komen tot een duurzame bedrijfsvoering. Een kwartiermaker wordt gezocht om diverse opties voor de haven uit te werken. Kwartiermaker is gestart in 2024. 

De Bolder
In 2024 hebben we gewerkt aan een toekomstmodel voor Leer-werkbedrijf De Bolder met daarin hoe De Bolder verder te ontwikkelen en te behouden binnen de organisatie van de gemeente Texel. Om de organisaties van De Bolder en de gemeente samen te laten vloeien, hebben we een procesbegeleider aangesteld. Het onderdeel participatie vanuit het gemeentelijk sociaal team, is samengevoegd met de trajectcoaches van De Bolder in het nieuw gestarte Huis van Ontwikkeling. 

De retail sector is economisch en maatschappelijk belangrijk voor inwoners, bedrijven en gasten. Dit maakt de centra van de dorpen aantrekkelijk en levensvatbaar. Het is noodzakelijk dat ze compact, compleet en comfortabel zijn (zoals in de Retailvisie is vastgelegd.) 

Op Texel is -net als in andere delen van Nederland- sprake van netcongestie.  Om de problemen op het gebied van netcongestie te beperken is afstemming en samenwerking op het eiland noodzakelijk. 

Wat hebben we gedaan in 2024? 
Retail 
Extern onderzoek laat zien dat de uitgangspunten van onze Retailvisie nog steeds actueel zijn en geen aanpassing behoeven. Het standplaatsenbeleid is hierop afgestemd. 

Landbouwsector 
We zijn samen met de Texelse boeren en natuurbeheerders in overleg gegaan over het toekomstbestendig houden van de landbouwsector en het behalen van natuurdoelen, met name op de Hogeberg. 

Taskforce netcongestie 
Door het instellen van de Taskforce netcongestie willen we problemen op het gebied van netcongestie beperken.  

Ecomare 
Het ophalen van dode zeehonden en bruinvissen wordt uitgevoerd door Ecomare. Er zijn zo’n 60 dode zeehonden en circa 10 dode bruinvissen van het strand gehaald. 

Ons inkoop- en aanbestedingsbeleid biedt kansen voor de lokale economie. Steeds meer aanbestedingen zijn gegund op basis van duurzaamheidscriteria uit het Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen (MVOI) Actieplan. Denk aan klimaat adaptieve maatregelen en het circulair gebruik van materialen bij bijvoorbeeld de ondergrondse afvalcontainers, de herinrichting van de Redoute en de parkeerterreinen van de Strandopgangen. 

Wat hebben we gedaan in 2024? 
Bedrijvenloket 
Het gemeentelijke bedrijvenloket is een hulpmiddel voor ondernemers en gemeente aangaande gemeentelijke opdrachten. Ook kunnen ondernemers hier advies krijgen over de verduurzaming van hun bedrijfsvoering. Regionaal zijn gesprekken gevoerd voor het invoeren van een duurzaamheidsloket bedrijventerreinen. Dit is nog niet gerealiseerd en omdat het vooral een loket aan de vaste wal wordt, heeft Texel aangegeven vooralsnog niet hierin te participeren.  

Wel is de Green Deal bedrijventerrein met TOP en Rabobank gesloten.  

Arbeidsmarkt 
Samen met anderen zetten we in op een bestendige arbeidsmarkt. Dat doen we door te investeren in jongeren en het voor hen aantrekkelijk te maken om hier te komen werken. Daarnaast is het belangrijk dat beroepsopleidingen beter aansluiten op de arbeidsmarkt.  

Kenniswerkplaats 
De Kenniswerkplaats heeft het traject ingezet om een zelfstandige stichting te worden. De structurele bijdrage voor de periode 2024-2028 is uitgekeerd.   

De Kenniswerkplaats heeft studenten van verschillende Hogescholen met elkaar in verbinding gebracht, gezorgd voor meer naamsbekendheid via social media, een website opgericht en een politiek rollenspel georganiseerd.  

Ook is er samenwerking tot stand gekomen met het Huis van Ontwikkeling en het Texels HR-netwerk. De Hogeschool InHolland heeft de minor ‘Omgevingsbewust ontwerpen’ opgezet. Vanuit deze minor is het thema ‘Wonen’ opgepakt voor afstudeerprojecten. 

Texel Academy 
De Texel Academy heeft 39 leerlingen opgeleid, verdeeld over de opleidingen voor gastvrouw/gastheer en zelfstandig kok. Er zijn 24 leerlingen geslaagd, dat is ruim 60 procent. In 2024 is de samenwerking tussen Huis van Ontwikkeling en de Texel Academy verstevigd. De jobcoach van de Texel Academy is in dient van de gemeente gekomen, zodat de jobcoaching voor de deelnemers van de Texel Academy is geborgd.
Ook is de Texel Academy aangesloten bij de Waddendeal. Vanuit de Waddendeal was er ondersteuning om de mogelijkheden voor verbreding van het aanbod van de Texel Academy te onderzoeken. 

Wat hebben we gedaan in 2024? 
VVV 
De economische promotie van het toerisme is belegd bij de VVV. Zij geven invulling aan de ambitie, visie en uitgangspunten van het Toeristisch Toekomstplan. Aan de contractafspraken is aandacht voor de leefbaarheid van onze inwoners toegevoegd.  

STIFT
Stichting Toeristisch Investeringsfonds Texel (STIFT) draagt bij aan lokale promotie van toerisme, infrastructuur, agri en visserij, cultuur en evenementen. Sinds 2024 is er een nieuw STIFT-bestuur actief. 

De promotie is ook gericht op het aantrekken van deskundig personeel binnen alle economische pijlers. Ondanks de krapte op de arbeidsmarkt blijft het belangrijk om nieuwe bedrijven, inclusief zelfstandigen zonder personeel (zzp'ers), naar Texel te trekken. Samen met het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland-Noord zetten we in op acquisitie van bedrijven die bij de identiteit en innovatiekracht van Texel passen. 

Toeristenbelasting
Deze sector heeft in 2024 een moeilijk jaar gehad door de aanhoudende regen en natheid. De boekingen in dit jaar bleven achter bij voorgaande jaren. De kostenpost heffing toeristenbelasting is niet uitgegeven door een tekort aan mankracht en de daarbij behorende onmogelijke planning.